Een stap terug zetten

Minder auto’s, minder vliegtuigen, minder vervuiling. Moeder Aarde is aan het herstellen terwijl wij mensen genoodzaakt zijn een stap terug te zetten. Op Facebook zagen we foto’s voorbijkomen van dolfijnen vlakbij de havens van Sardinië, eenden in de fonteinen van Rome, helder water in de kanalen van Venetië. Satellietbeelden die laten zien dat de lucht veel schoner is op verschillende plekken in de wereld. En dat binnen enkele weken. Een schonere lucht zorgt voor een betere leefomgeving en dat zorgt voor een gelukkig gevoel.

Dat de wereld op deze manier stil komt te liggen zou nooit gebeurt zijn als er geen virus zou zijn. Niemand die deze economische stilgang gewild zou hebben. Maar nu zijn we wel genoodzaakt en zien we de effecten ervan. We zien op termijn winkelschappen die leger worden. Minder gevuld met allerlei prullaria. We zijn enorm afhankelijk geworden van de productie in China en misschien wordt het wel tijd om dit in te zien en de productie dichterbij huis te organiseren.

De mensheid is in oorlog met het virus, maar de aarde neemt een pauze. Misschien moeten we allemaal een pauze nemen en na gaan denken over hoe we omgaan met onze planeet.

Nederlandse trendwatcher Lidewij Edelkoort zegt: ‘’Ik denk dat we dankbaar moeten zijn voor dit virus omdat dit de reden zou kunnen zijn dat we het als soort overleven.’’

Is het misschien een goed gegeven dat we nu gekluisterd zijn aan ons huis? Misschien wil de natuur dat we een pauze inlassen van ons dagelijks leven en gaan reflecteren op ons eigen gedrag. Het is een wake-up call.

We merken dat sommige mensen het na enkele dagen van thuisisolatie al moeilijk vinden om aan huis gekluisterd te zijn. Verveeld zijn omdat ze niet naar de sportschool kunnen en niet naar het café of hun geliefde restaurant.

Zijn we niet ontzettend verwend? We hebben zo veel mogelijkheden om uit te gaan. Van alles om te kopen. Er is van alles eigenlijk te veel. Zoveel dat we het moeilijk vinden om keuzes te maken. Supermarkten die uitpuilen met oneindig veel soorten producten dat ik het gevoel heb dat we teveel tijd besteden aan het zoeken ervan. Goedkope discount shops die te goedkope producten verkopen. Waaraan misschien wel kinderarbeid en milieuvervuiling gekoppeld zit.

Moeten we niet minder gaan reizen, minder consumeren. Een minder groot huis willen en minder spullen. Consuminderen. Gewoon minder van alles. Dankzij Marie Kondo is ontspullen en opruimen populair geworden. Wellicht is dit een reactie op onze koopverslaving. Misschien wordt het tijd dat we ons realiseren dat alsmaar kopen ons niet gelukkig maakt. We zitten vast in een systeem dat ons aanmoedigt om van 9 tot 5 te werken om geld te verdienen om vervolgens weer te kopen. Maar we zijn nooit tevreden, toch? We moeten altijd een upgrade.

Worden we niet meer gelukkig van een leuke broek of genieten we niet meer van een goed boek? Of lekker thuis koken in plaats van naar het restaurant.

Is het wellicht niet goed dat we langzamer leven en een stap terug nemen? Dat we juist nu de tijd nemen om naar onszelf te kijken. Hoe delen we ons leven in en nemen we nog wel tijd voor onszelf. Spenderen we niet te weinig tijd in de natuur? Terug naar onze oorsprong. Velen zijn zo ver verwijdert van de natuur. Een minder gehaast leven. Misschien gaan we zelfs weer een groentetuin bouwen om onszelf te voorzien.

Met de huidige technische ontwikkelingen kunnen we ontzettend veel en vooruitgang is goed, zeker op medisch niveau. Maar worden we als mensen altijd beter van vooruitgang? Ik denk zelf van niet. Je ziet om je heen mensen steeds meer gekluisterd achter het scherm en missen daardoor de echte connectie met mens en dier.

Is het echt nodig om vier keer per jaar op vakantie gaan? Kunnen we ook tevreden zijn met twee keer per jaar? Moeten we echt zo vaak uit eten en is het nodig om zoveel kleding te kopen? Worden we gelukkig van telkens het vernieuwen van ons interieur? Is het echt nodig om altijd de nieuwste versie telefoon te bezitten?

Misschien moeten we kritisch naar ons eigen consumentengedrag kijken en reflecteren naar wat we allemaal ondernemen, eten en kopen in ons leven voordat de corona crisis er was. Misschien komen we dan tot de conclusie dat we te veel willen en eisen. Daardoor ook onszelf eigenlijk tekort doen en realiseren dat we onze mooie planeet beter moeten behandelen en beschermen tegen ons eigen gedrag.

Hopelijk komt er een tijd waarbij groene initiatieven de lucht uit schieten en bedrijven duurzaam gaan ondernemen rekening houdend met de omgeving. Dat winst maken en economische groei niet op de eerste plaats staat, maar dat dit hand in hand gaat met natuur, mens en milieu. Dat we meer lokaal gaan produceren en respect gaan krijgen voor vitale beroepen en arbeiders die werk met de handen verrichten. Dat we als consument niet ons vervuilende gedrag voortzetten, maar dat we gaan consuminderen.

Hopelijk leidt het gedwongen thuiswerken tijdens deze corona crisis tot ook meer thuiswerken in de toekomst. Hopelijk leren bedrijven hiervan en kunnen mensen de auto vaker thuis laten staan. Dit leidt tot minder files en bijkomende filestress. En ook een schonere lucht. En wellicht zien scholen en ouders nu ook in dat onderwijs geven ook op een andere manier kan en dat thuisonderwijs niet altijd zo gek is. Het feit dat we nu genoodzaakt zijn dingen anders te moeten doen, levert ook creativiteit op en mooie oplossingen. Zullen we met zijn allen een stap terug zetten? Voor onszelf maar ook voor de toekomst van de aarde.

Is dit de verandering die onze samenleving nodig heeft?

Quarts: A design trends forecaster calls the coronavirus “an amazing grace for the planet”

Dezeen: Coronavirus offers “a blank page for a new beginning” says Li Edelkoort